سیستم های اطفاء آبی و فوم

سیستم های اطفاء آبی و فوم انواع مختلفی دارند و شامل تجهیزات و لوازم متنوعی می باشند. انواع اسپرینکلر آتش نشانی و سیستم های پیش عملکرد از جمله نمونه های سیستم های اطفا حریق آبی هستند که در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم.

محصولات و سیستم های اطفاء آبی و فوم

در سیستم های اطفاء حریق اتوماتیک آبی از اسپرینکلر ها که نوعی آبفشان آبی است، استفاده می شود. این نازل در مواقع حریق هنگام فعال شدن سیستم اطفاء حریق همانند دوش آب، بر روی آتش و مواد سوختنی، تخلیه می شود.

انواع اسپرینکلرها از قبیل Sidewall، Upright، Pendent، Concealed و … با درجه حرارت های فعال سازی مختلف مانند °57،°68،°79،°93،°141سانتیگراد تولید می شوند. همچنین جنس های مختلف مثل برنج و کروم و روکش دار، در سایزهای 1/2″ و 3/4″ وجود دارند. جهت کسب اطلاعات بیشتر و خرید با کارشناسان آتش مهار البرز تماس بگیرید.

(آلارم چک ولو) Wet Alarm Check Valve

سیستم های تر معمول ترین و مطمئن ترین نوع از سیستم های آبفشان آبی می باشند. در این سیستم ها تنها تجهیزی که قرار است به صورت عملگر واقع شود خود آبفشان ها هستند.

شیرهای وت آلارم مجهز به متعلقاتی به شرح زیر می باشند:

• سوئیچ فشار (Pressure Switch) که با فعال شدن جریان آب و تغییر فشار، سیگنال الکتریکی به پنل ارسال می کند.
• مخزن کنترل و تنظیم فشار (Retard Chamber)
• زنگ هیدرولیکی (Water Motor Alarm Gong)
• تریم اصلی

سیستم آبفشان خشک Dry Pipe System Valve

در مناطقی که پتانسیل یخ زدگی آب وجود دارد از سیستم های تر استفاده نمی شود. برای جایگزین سیستم های خشک یا Dry Pipe به کار برده می شود. در سیستم های خشک، تمامی شبکه لوله کشی بعد از شیر مدل خشک با هوای خشک یا نیتروژن تحت فشار مشخصی قرار داده شده است. (توسط کمپرسورهای هوا، سیلندرهای نیتروژن و …)

به محض شکسته شدن حباب یک یا چند اسپرینکلر، به علت افت فشار هوا، دریچه شیر مدل خشک باز شده تا پس از تخلیه هوای موجود در مسیر، آب با فشار بر روی آتش پاشیده شود. این سیستم ها مناسب برای محیط های در معرض یخ زدگی می باشند.

همزمان با عملیات اطفاء حریق، آلارم مکانیکی سیستم فعال شده و امکان ارتباط این سیستم به سیستم اعلام حریق و آلارم الکتریکی نیز وجود دارد.
لازم به ذکر است ر این نوع از سیستم ها جهت راه اندازی نیاز به کمپرسور می باشد.

سیستم های پیش عملگر PreAction Systems

از انواع دیگر سیستم های اطفاء آبی می توان به سیستم پیش عملگر Pre-Action اشاره نمود. نحوه عملکرد این سیستم ها بر اساس دو عامل تحریک کننده مجزا می باشد.

در نوع Single InterLocked دریچه شیر توسط یک سیگنال الکتریکی یا عامل پنوماتیکی باز می شود. سپس آب در شبکه جریان پیدا کرده و به پشت اسپرینکلر می رسد. در این حالت سیستم به یک سیستم تر تبدیل شده است. حال کافی است که بر اثر وجود آتش، حباب یک یا چند آبفشان بشکند تا آب تخلیه شود.

Double InterLocked دارای یک دریچه شیر است و هنگامی باز می شود که هر دو عامل اتفاق افتاده باشد. ولی در نوع None InterLocked هر کدام از عوامل به تنهایی می توانند شیر را باز کنند. این سیستم ها معمولا در شبکه های در معرض یخ زدگی و یا در مکان های حساس استفاده می شوند. همزمان با عملیات اطفاء حریق، آلارم مکانیکی سیستم فعال شده. امکان ارتباط این سیستم به سیستم اعلام حریق و آلارم الکتریکی نیز می باشد.

سیستم های سیلابی – دیلوج ولو Deluge Valve- Deluge Systems

سیستم های سیلابی (Deluge Systems) جهت آبرسانی و انتقال مقادیر زیاد آب در بازه زمانی مشخص. برای استفاده بخصوص در سیستم های کولینگ، آتش نشانی، اسپری آب و یا سیستم فوم در مکان های مشخص. مثل مخازن، انبارها، ترانسفورمرها و آشیانه هواپیماها استفاده می شوند.

شیر اتوماتیکی که در این سیستم استفاده می شود Deluge Valve یا به اصطلاح شیر سیلابی نامیده می شود. ویژگی Deluge Valve بسته به نوع شیر تهیه شده قابلیت باز شدن ناگهانی آن با سیگنال و دستور الکتریکال. و قابلیت فعالسازی نیوماتیکی و هیدرولیکی می باشد.

Deluge Valve شیری از نوع دیافراگمی سریع فعال شونده بوده که کارکرد آن به صورت هیدرولیکی است. این قطعه شامل 3 محفظه که به وسیله دیافراگم و Clapper و Seat Seal نسبت به هم ایزوله شده اند می باشد.

مکانیسم عملکرد

وقتی شیر در حالت آماده یا اصطلاحا” SET قرارداد فشار آب از طریق یک مسیر Bypass خارج از محفظه اصلی شیر و عبور از یک شیر یکطرفه کوچک ( برای جلوگیری از برگشت آب) به محفظه بالایی انتقال یافته. دیافراگم را به سمت پایین می فشارد. بنابراین فشار محفظه برابر با فشار آب سیستم می شود و در نتیجه ورودی آب بسته می شود.

هنگامی که آتش توسط سیستم Detection اعلام می شود، دستور اطفاء حریق توسط سیگنال الکتریکال به شیر برقی تریم می رسد. Bypass خارجی باز شده و آب داخل محفظه بالای دیافراگم به بیرون تخلیه می شود.

به همین علت فشار محفظه بالای دیافراگم کمتر از فشار محفظه پایینی می شود و فشار محفظه پایینی که با خط آب اصلی در ارتباط است دیافراگم و Clapper را به بالا رانده و شیر باز می شود و آب به شبکه آتش نشانی رسانده می شود (در صورت اتصال به زنگ هیدرولیکی، این زنگ نیز به صدا در می آید.)

تریم های مورد استفاده در انواع مختلف شیرهای سیلابی در مدل های مختلفی از جمله Wet Pilot، Dry Pilot و Electrical Alarm Trim ساخته می شوند.

الف) Electric Release Trim

این سیستم که معمول ترین و پراستفاده ترین نوع دیلوج ولوها به شمار می رود به صورت الکتریکی فعال می شود. بدین ترتیب که یک شیر برقی Solenoid Valve در سر راه تخلیه آب چمبر بالای دیافراگم قرار دارد. هنگام دریافت سیگنال دستور اطفاء حریق از کنترل پنل این شیر برقی باز شده و آب چمبر بالای دیافراگم را تخلیه می کند.

بر اثر افت فشار، آب شبکه تغذیه دیافراگم را به بالا هل داده و شیر باز می شود. همچنین یک عدد سوئیچ فشار Pressure Switch نیز برای فعال کردن آلارم الکتریکی و کلیه فرمان های موردنیاز مثل قطع کردن برق تجهیزات تحت اطفاء و … می باشد.

ب) Dry Pilot Trim

مدل Dry Pilot Trim در سیستم های خط اسپرینکلر خشک بسته بیشتر برای نواحی سردسیر که امکان یخ زدگی وجود دارد استفاده می شود. این تریم به تامین هوای فشرده ( با فشار تنظیم شده در محدوده مناسب جهت عدم آسیب به لوله های تریم) نیاز دارد.

همچنین در این تریم از نوعی از فعال سازهای دیافراگمی استفاده می شود. که یک طرف دیافراگم هوای فشرده خط لوله اسپرینکلر قرار دارد و طرف دیگر آبی که به محفظه بالای دیافراگم شیر سیلابی مرتبط است. هر دو طرف دارای فشار برابر می باشند. هنگامی که به دلیل شکستن یکی از اسپرینکلرها افت فشار در شبکه ایجاد می شود فشار آب پشت دیافراگم فعال ساز (Actuator) آن را باز کرده و آب محفظه بالای شیر تخلیه می شود و در نتیجه شیر باز می شود.

در تریم سیستم خشک می توان از یک سیستم Optional نیوماتیک استفاده نمود. که به وسیله آن بتوان به صورت دستی سیستم را راه اندازی کرد.

ج) Wet Pilot Trim

خطوط بسته اسپرینکلر با آب تحت فشار تحت این سیستم استفاده می شوند. در این نوع تریم هر دو طرف شیر تر و پر از آب با فشار می باشد. در صورتی که هر کدام از اسپرینکلرها یا نازل ها باز شوند. با توجه به افت فشاری که در یک طرف دیافراگم ایجاد می شود، فشار خط تغذیه غالب می شود و شیر باز می شود.

لازم به ذکر است که Deluge Valve ها با تریم های ترکیبی نیز تولید می شوند. مانند ترکیب تریم الکتریکال و تریم Dry.

اسپری نازل ها Spray Nozzles

نوع دیگری از افشانک ها می باشند که در سیستم های آتشنشانی و اطفاء حریق آبی سیلابی استفاده می شوند. از جمله آنها می توان به (Open Sprinkler) یا اسپرینکلرهای باز و انواع اسپری نازل ها (Spray Nozzle) اشاره نمود.

پس از انجام محاسبات هیدرولیک جهت بدست آوردن نرخ پاشش، K-Factor و زاویه پاشش مشخص برای پروژه های مختلف تامین و نصب می شوند. اوریفیس این نازل ها باز بوده و فاقد حباب می باشند.

نحوه عملکرد آنها نیز به صورت سیلابی و فعالسازی با باز شدن شیر Deluge Valve در شبکه می باشد. از کاربردهای عمده این نوع نازل ها می توان به خنک سازی سطوح ترانس های برق (Transformer Fire Protection). تانک ها و مخازن حاوی مواد اشتعال پذیر (Storage Tank Cooling Systems)، نوار نقاله های حمل کننده مواد اشتعال پذیر Conveyor Fire Protection و … اشاره نمود.