در این مقاله از آتش مهار، به بررسی طرز استفاده از سیستم های تنفسی در مواقع اضطراری می پردازیم.
در هنگام عملیات اطفاء حریق خطرات تنفسی متعددی به دلیل حرارت های بالا و امکان نشت گازهای سمی و خطرناک ، دود، ذرات معلق و بخارات شیمیایی وجود دارد که سبب افت شدید اکسیژن گردیده، مسمومیت های برگشت ناپذیری را به وجود می آورند.
به همین دلیل به منظور پیشگیری از صدمات احتمالی و زنده ماندن در حین عملیات نجات لازم است نحوه کار با یک دستگاه تنفسی استاندارد را بدانید.
فهرست مطالب
نحوه عملکرد سیستم مدار باز
یک سیستم تنفسی مدار باز، بازدم را از طریق دریچه بازدمی که همراه با ماسک صورت ارائه می شود، عبور می دهد.
سپس هوای سالم را تامین می نماید که مدت زمان آن به کیفیت دستگاه مورد استفاده و همچنین میزان آمادگی جسمانی و وضعیت روحی کاربر بستگی دارد.
قطعات و اجزا
دستگاه های تنفسی در انواع متنوعی از نظر اندازه، کاربرد، شرکت سازنده و کیفیت ساخت موجود هستند.
یک ست تنفسی معمولی دارای اجزای زیر می باشد:
- لوازم مهار
- لوازم سیلندر هوا
- تنظیم کننده فشار
- ماسک و لوازم صورت
- دستگاه هشدار دهنده فشار کم
- تسمه رابط کولی به کمربند سیستم تنفسی
- گیج فشار
کاربرد هر یک از قطعات
- دستگاه هشدار فشار کم در سیستم تنفسی طوری طراحی شده است که زمانیکه هوای لازم برای حدود ده دقیقه تنفس در داخل سیلند باقی مانده است، هشدار می دهد. این میزان هوای باقیمانده بعنوان حاشیه امن تنفس شناخته شده است.
- تنظیم کننده ها نیز هوا را به میزان و شدتی که کاربر در حین عملیات نجات نیاز دارد، تنظیم می نمایند.
- عمق تنفس کاربر مقدار زمان دسترسی به هوای دستگاه تنفسی را تعیین می نماید.
- گیج فشار از طریق شیلنگ فشار قوی به سیلندر متصل می شود و برای نشان دادن میزان فشار داخل سیلندر ساخته شده است.
- یکی دیگر از مهمترین اجزای یک سیستم تنفسی ماسک صورت آن است که شامل یک گیره دید کامل، دریچه بازدم، مهار سر، تنظیم کننده و دیافراگم مخصوص صحبت کردن است.
روش استفاده از سیستم های تنفسی
قبل از انجام عملیات اطفای حریق لازم است آتش نشانان در زمان مناسب به بررسی دقیق ست تنفسی و آموزش کامل طرز استفاده از سیستم های تنفسی بپردازند تا از صحت عملکرد آن اطمینان حاصل کنند.
برای اینکار لازم است دستگاه خود را بر روی یک سطح تمیز قرار دهید. اولین بخشی که باید بررسی کنید تنظیم سیلندر است.
همچنین مطمئن شوید که گره ها و بند های تنظیم ماسک صورت را کاملا باز کنید که در زمان شروع عملیات موجب اتلاف وقت نگردد.
سپس اطمنیان حاصل کنید که تاریخ آزمایش های هیدرو استاتیک سیلندر منقضی نشده باشد.
دکمه تنظیم مجدد حالت آماده به کار را فشار دهید و شیر جریان ثابت را ببندید. در این مرحله شیر سیلندر اصلی را باز کنید و دقت کنید که فشار سیلندر باید بالاتر از حداقل مورد نیاز برای استفاده عملیاتی نجات باشد.
حالا شیر سیلندر را ببندید و فشار را بررسی کنید. گیج نباید بیش از 10 میله در هر دقیقه سقوط کند.
عملکرد شیر جریان ثابت را با باز کردن آن جهت حذف فشار در مجموعه بررسی کنید.
پس از کاهش فشار، گیج فشار را بررسی کنید و مطمئن شوید که دستگاه هشدار دهنده فشار پایین با فشار مناسب کار می کند.
لازم است واحد سیگنال دیسترس را در تمام حالت‌های آن تست کنید. در صورت مشاهده هر گونه ایراد در دستگاه تنفس باید آن را ثبت کرده و سریعا گزارش دهید. اگر هیچ ایرادی وجود نداشته باشد، برای انجام عملیات آتش نشانی آماده است.
چهار مرحله برای کار با دستگاه تنفسی
در طول عملیات نجات چهار مرحله اصلی برای کار با ست تنفسی وجود دارد که شامل مراحل زیر می باشند.
دانینگ
دانینگ مرحله ای است که فرد دستگاه تنفسی را روی پشت قرار می دهد و بررسی های اولیه را انجام می دهد.
راه اندازی
در این مرحله، ماسک صورت دستگاه تنفسی نصب می شود. بررسی های نهایی برای اطمینان از اینکه دستگاه به درستی کار می کند انجام می شود.
بسته شدن
پس از انجام عملیات اضطراری، دستگاه تنفسی در حالت آماده به کار قرار می گیرد و ماسک صورت برداشته می شود.
دافینگ
دافینگ فرآیندی است که در آن مجموعه از پشت پوشنده برداشته شده و آماده تمیز کردن و قرار دادن آن در محل نگهداری آن است تا در عملیات اطفای حریق بعدی مجدداً از آن استفاده شود.
سیستم مدار باز
در عملیاتی که آتش نشانان به مدت طولانی از ست تنفسی استفاده می کنند ممکن است به هوای بیشتری نسبت به هوای موجود در دستگاه نیاز پیدا کنند.
در این موارد یک شیلنگ از منبع اصلی هوا که در جایی دور تر قرار دارد به ماسک و تنظیم کننده فشار دستگاه مدار باز متصل می گردد.
این نوع سیستم دارای یک سیلندر اضافی بعنوان سیستم پشتیبانی تنفس اضظراری است که در شرایط اضظراری می تواند به مدت 5 الی 10 دقیقه هوا برای تنفس فرد را تامین نماید.
به این شکل آتش نشان قادر است تا مسافت های طولانی تر مثلا 100 متر از منبع اصلی هوا دور شود و برای مدت های طولانی بدون حمل سیلندر های هوا که غالبا سنگین هستند، به انجام عملیات بپردازد.
سیستم مدار بسته
استفاده از این نوع دستگاه ها در عملیات و سازمان های آتش نشانی مرسوم نیست. زیرا این نوع دستگاه های تنفسی ظرفیت هوای بیشتری دارند و برای عملیات دریایی و یا مواجهه با مواد شیمیایی کاربرد دارند.
مدت زمان استفاده از سیستم های مدار بسته از 30 دقیقه تا 4 ساعت می تواند باشد و معمولا از سیستم های مدار باز سبکتر هستند. زیرا از اکسیژن خالص به جای هوا در آنها استفاده شده است.
یکی از پیشرفته ترین سیستم ها، انواع دستگاه های تنفسی دراگر آلمان است که علاوه بر کیفیت و استاندارد های بالا، هزینه های نگهداری و تعمیرات بسیار ناچیزی دارند.
