سیستم اطفا حریق فوم که در واقع همان کف مکانیکی می باشد، به وسیله کف، عمل حذف اکسیژن و خنک کنندگی را تواماً انجام می دهد. این سیستم در واقع نوعی از سیستم اطفا حریق اسپرینکلر است که برای خاموش کردن آتش ناشی از مایعات قابل اشتعال در مقیاس گسترده، استفاده می شود.
در زمان بروز آتش سوزی، آب و عامل ایجاد کف در سیستم آب و فوم با یکدیگر به صورت اتوماتیک ترکیب می شوند. سپس در این مرحله این ترکیب از طریق اسپرینکلر فوم بر روی حریق پاشیده می شود. این نوع سیستم اطفا حریق برای آتش سوزی های وسیع ناشی از مایعات قابل اشتعالی مانند نفت، بنزین، تینر و … بسیار مناسب است.
فهرست مطالب
نحوه اطفاء حریق در سیستم اتوماتیک فوم
فوم یا کف ایجاد شده در سیستم اتوماتیک فوم، عامل خاموش کننده ای را تشکیل می دهد که با خنک کردن آتش و حذف عوامل اصلی حریق (اکسیژن، سوخت و حرارت)، آن را بخوبی اطفا می نماید. به دلیل وزن سبک و چگالی بالایی که فوم نسبت به مایعات مشتعل شونده دارد، بخوبی روی حریق و بخارات ایجاد شده را می پوشاند. در نتیجه همانند یک پتوی ضخیم حریق را خفه کرده، از اشتعال مجدد آن به طور موثری پیشگیری می نماید.
جدا سازی سوخت در حال اشتعال از اکسیژن وظیفه اصلی سیستم اطفا حریق آب و فوم است. در واقع به لحاظ فنی نیز این نوع سیستم ها جهت خنک کردن حریق و پوشش دهی سوخت ایجاد کننده آتش سوزی به کار برده می شود.
مزایای سیستم فوم (کف)
چنانچه سیستم های اطفا حریق آب و فوم به درستی و مطابق قوانین و استانداردهای لازم استفاه شوند، بسیار کارآمد و موثر هستند. از مزایای این نوع سیستم ها در اطفا حریق می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- حداقل میزان آلودگی زیست محیطی، تجزیه پذیری آسان در طبیعت و تاسیسات تصفیه فاضلاب های زیستی
- پوشش سریع در فضاهای وسیع با آتش سوزی های گسترده
- درصد رطوبت بالای فوم در این سیستم و خنک کنندگی بسیار موثر و سریع
- پیشگیری از اشتعال مجدد حریق پس از اطفا
- خنثی کردن هر سه عامل مثلث آتش به طور همزمان
- ایمن و موثر در اطفا حریق مایعات اشتعال پذیر و خطرناک
انواع آب و فوم در سیستم اطفا حریق
عوامل ایجاد کننده کف بر حسب میزان انبساط آنها به سه دسته کلی زیر تقسیم می شوند:
- آب و فوم با انبساط کم
- آب و فوم با انبساط متوسط
- آب و فوم با انبساط بالا
با استفاه از روش های مختلفی نیز می توان عمل مخلوط کردن فوم و آب را به طور موثری انجام داد. این کار بایستی مطابق با استاندارد NFPA II انجام شود. یکی از روش های تولید فوم سیستم پمپاژ فوم (Bladdar Tank) می باشد. در این سیستم برای مخلوط کردن فوم از نیروی آب استفاده می شود که یکی از روش های نوین و کم هزینه است. زیرا برای اینکار استفاده از مولد نیروی خارجی لازم نیست.
مکانیزم عملکرد اطفاء حریق آب و فوم
سیستم هایی اطفا حریق به کمک آب و فوم شباهت بالایی به سیستم اطفا حریق اسپرینکلر آب با لوله تر دارند. در این سیستم ها آبی که داخل مخزن ذخیره شده است به کمک شبکه ای از لوله ها در سیستم در جریان است. هنگام اعلام حریق توسط سیستم، این آب از نازل های مخصوص تخلیه و بر روی آتش پاشیده می شود.
نازلی که در انتهای لوله قرار دارد، عامل اطفا کننده حریق که سازنده کف است را به همراه هوا منتشر می سازد. در آخرین لحظه پیش از تخلیه این عامل به آب اضافه می گردد و انبساط در این زمان اتفاق می افتد. این عمل منجر به ایجاد پوشش وسیعی از کف می شود که منطقه حریق را بخوبی پر می کند.
تجهیزاتی که در سیستم اطفا حریق آب و فوم مورد نیاز هستند نیز بر حسب نوع سیستم دستی یا اتوماتیک متفاوت هستند. در سیستم دستی به مانتیور، توربکس ها و نازل ها و در سیستم اتوماتیک به شبکه‌های اسپرینکلر، فوم چمبر مخازن و مواردی از این قبیل نیاز است.
موارد کاربرد
این نوع سیستم های کارآمد اتوماتیک غالبا در مناطق وسیعی که در آنها مایعات قابل اشتعال وجود دارند به کار می روند. به عنوان مثال:
- آشیانه هواپیماها
- انبارهای مواد شیمیایی و سوخت
- سالن‌های رنگ سازی و صنایع مرتبط با حلال ها
- مناطق پردازش و ذخیره سازی مایعات قابل اشتعال
- پمپ بنزین‌ها
- و…
در اماکن فوق به دلیل پتانسیل بروز آتش سوزی های گسترده مرتبط با مایعات قابل اشتعال و حریق های سرکش،. به دلیل قابلیت پوشش دهی بسیار خوب این نوع سیستم ها در مهار شعله های بزرگ حریق و جلوگیری از شعله ور شدن مجدد، از سیستم آب و کف استفاده می شود.
